On sekizinci Madde - Bilcümle imalat en ala cins malzeme istimali suretiyle ve iktizayı fenne riayet edilmek şartıyla vücuda getirilecektir. Demir çubuklar çelik olacak ve beher metre uzunluğu 42 kilogram ağırlığında bulunacaktır.
Tarik amme üzerinde inşaat mahallerinden her birinin açılışından dört gün evvel imtiyaz sahibi komiserliğe ve alakadar olan daireye ihbar eylemeğe mecburdur. Acilen tamirat icrasını istilzam eden bir kazanın vukuunda imtiyaz sahibi dört gün evvel ihbar eylemek kaydından azade kalacak ise de yirmi dört saat zarfında keyfiyeti alakadar olan daireye ihbar ve esbabı isticali dahi komiserliğe ispat eyleyecektir.
On dokuzuncu Madde – Elektrik üretim tesislerinin her birinin işletilmesine başlanıldığı tarihten itibaren altı ay müddet süresince imtiyaz sahibi hudut mezkurenin planını komiserliğe tevdi eylemeğe mecburdur.
İşbu planı başlıca imalatın Nezaretçe tayin edilen mikyasta olmak ve bilcümle tefsilat ve izahat lazımeye havi bulunmak üzere musteh, maktuh vecihe resimleri dahi rabt olunacaktır. Zikrolunan plan ve resimler senede bir defa imtiyaz sahibi tarafından tetkik ve senesi içinde vuku bulan ameliyat cedideye göre tashih ve tadil edilecektir.
Yirminci Madde- İmtiyaz sahibi, imtiyaz müddetinin sonuna kadar fabrikalarını, kudret elektrikiye tevziyat mecariyesini, tramvay hudutları ile müteferrıatını ve edevat mahruke ve mutharikeyi daima hüsnühalde muhafaza edecek ve ameliyatın icrasından ve işletme muamelatının ifasından dolayı sair hizmet umumiyeyi işgal veya sektedar etmemek için icab eden bilcümle tedbiri ittihaz etmeğe mecbur olacaktır. Tramvayın geçtiği sokakların tamiratı ve hüsnühalde muhafazası imtiyaz sahibine ait olan aksamı aşağıdadır:
- Raylar arasındaki kısım ile rayların haricinde ve tarifininde ellişer santimetre arzındaki aksam (Çift hat olarak inşa edilen veya ihtiraz hatları yapılan mahallerde iki hat arasında bulunan kısmın tamiratı ve hüsnühalde muhafazası dahi sahibi imtiyaza aittir.)
- Altı metre yetmiş beş santimetre arzına kadar imalat sanayiye.
Tramvayın geçtiği yol ve sokakların ve imalat sanayiyelerinin balada beyan olunan arzdan fazlasının hüsnühalde muhafazası dahi Samsun belediyesine aittir. Sahibi imtiyaz hüsnühalde muhafaza hususundaki tahaüdatını ifa etmediği taktirde kendisine resmen ve usulen tebliğ keyfiyet olunmak ve selameti umumiyeyi mahal ahvalde bir tebliğe hacet olmamak üzere Nezaret lazım gelen muameleyi icra ve bundan mütevellit masrafı işletme hasılatından istifa edecek ve keyfiyet etmez ise farkını sahibi imtiyaz ikmal eyleyecektir.
Yirmi birinci Madde - Hüsnühalde muhafazası sahibi imtiyaza ait bulunan tariki alem aksamında tramvay hatlarının tesisi veya tamiri dolayısıyla tarik ammenin dahi tamir ve tadiline lüzum görülüyor ise sahibi imtiyaz bunun için evvelce usulü dairesinde ruhsat istihsaline mecbur olup münakalat umumiyenin sektedan vekaiyesi için aksam mecbureyi hemen geliş ve gidişe uygun bir hale getirecek ve yolun ikmal edildiğini belediye memurini tarafından yapılacak bir kabul zabıtnamesiyle tasdik ettirecektir. İmtiyaz sahibi tarik ammenin balada mezkür aksamı haricinde dahi bazı tadilat icrasına lüzum gördüğü taktirde işbu tadilatın icrası için dahi ruhsat istihsal edecek ve kezalik ameliyatı bir an evvel ikmal ve kabul ettirmekle beraber tarihi kabulünden itibaren bir sene müddetle tamirat mütemadiyesini kendisi ifa edecektir. İmalat sanayide icra edilecek tadilat dahi bu şeraite tabidir.
Yirmi ikinci Madde - Hizmet umumiye sektedar olduğu halde alakadar olan idare tahaüdlü bir mektup irsaliye komiserliğe müracaat eyleyecek ve zikrolunan mektupta:
(1) Menni veya izalesi icap eden arızanın mahiyeti
(2) Arızanın ne gibi şerait dahilinde tayin etmiş olduğu
(3) Selamet umumiye veya telgraf veya telefon hizmetinin temin intizamı noktai nazarından ittihazı muktezi tedbir hakkındaki mutalaat ve izahat beyan ve tasrih olunacaktır.
Yirmi üçüncü Madde - Sahibi imtiyaz Nafıa Nezareti"nce tayin olunacak mevkide malhacet ile kaza vukuunda lüzum görülecek vesait tahliyeyi bulundurmağa ve bu halde ittihazı lazım gelen tedbire ait lazım gelen ve vesayeyi havi varakalar talik etmeğe mecburdur.
Yirmi dördüncü Madde - Kudret elektrikiye tevziyatı hizmetiyle mükellef şirket memurini ile alakadar olan devaire mensup memurin mahsusadan gayrısının:
(1) Her ne sebep ile olursa olsun tevziyata ait imalat ve aleti bozması, değiştirmesi, tadil veya manevra etmesi.
(2) Musandıralarla nakillere, tevziyatın sair bilcümle aksamı üzerine bir şey vaz etmesi veyahut dokunması veya bunlara değebilecek bir şey atması.
(3) Usulü dairesinde mezuniyet istihsal etmeden tevziyata ait binalara girmesi veyahut mezkür binalara hayvanat sokması veya hayvanatın girmesine müsaade göstermesi memnu olduğuna dair Nafıa Nezareti"nce bir talimat tanzim olunacaktır.
Yirmi beşinci Madde - Teftiş ile mükellef memurin tarafından her ne zaman müracaat vuku bulursa, şirket bunların huzurunda tevziyatın şerait elektirikiyesini tetkike muktezi masahati icra etmeğe ve işletme mamulatının emniyetle icrasını teminen bizzat kendi taraflarından lüzum görecekleri muayene ve tetkikatın ifasına muktezi mesaha aletini bunların emrine amede bulundurmağa mecburdur.
Yirmi altıncı Madde - Ağır suretde mecruhiyeti veya mevki intaç eder bir kaza vukuunda şirket en seri vasıta ile hükümete ve kontrol memuruna ihbar keyfiyet eyleyecektir.
Yirmi yedinci Madde - Tramvayın son kısmının kabul muvafakat muamelesinin hayn icrasında hat üzerinde atide tayin olunan miktarda edevat mütaherke bulunacaktır:
- Beheri 40 kişi istiyap etmek ve yolcu nakline mahsus iki adet araba cer edebilecek kuvvete haiz bulunmak üzere beş adet araba.
- Beheri takriben otuz yolcu istiyap edebilir, beş adet kapalı mütherik yolcu arabaları. Bayram günleri ve emsali günlerde vuku bulacak izdiham müstesna olmak üzere munkulatın fevkalade olduğu saatlerde bile nakliyatın sürat intizamını temin için sahibi imtiyaz her en ve lüzumu kadar tertip etmeğe mecburdur. Yolcu katarlarının hareket ve dönüş saatleri ihtiyacat ahaliye göre memurin mahalliye ile birlikte tayin edilecektir.
Yirmi sekizinci Madde - Sahibi imtiyaz hükümetin müsaadesini istihsal etmeksizin katarların vakit hareketlerini belirten tarifesini tadil edemeyecektir. Ancak Hükümet hareket cetvelini tadil etmek arzu eylerse kırk sekiz saat evvel tahriren sahibi imtiyaza ihbar keyfiyet edecektir.
Yirmi dokuzuncu Madde - Hareket esnasında ve tenha mahallerde katarların süratini saatte nihayet otuz kilometre olacak ve izdihamlı mahallerde ise saatte on altı kilometreyi tecavüz etmeyecek ve icap ettiği kadar tenkis edilecektir.
Otuzuncu Madde - Tramvay hatları üzerinde kafi adette mecburi ve ihtiyarı durak mahalleri bulunacaktır. İşbu durak mahallerinin mevkii, İmtiyaz sahibinin mütalaası alındıktan sonra belediye tarafından tayin kılınacaktır. Tramvay arabaları yolcu almak için mevki arasında tevkif etmeyecektir. Yekdiğerini takip eden iki durak mahalli veya ihtiraz noktası arasında katarlarla müteferriden seyir ve sefer eden arabalar beyanında mesafenin korunmasına itina olunacaktır.
Mesafe: Arabalar saatte on altı kilometre süratle hareket edecekleri halde yirmi metre ve saatte yirmi kilometreyi mütecaviz suretle hareket eyledikleri halde altmış metre olacaktır. Aksam müthaniyede fevkalade kalabalıklı sokaklarda kösteklerin derece-i tesirini teshil için sürat mezküre tenkis edilecektir. Tramvayın hareketinde müşkil veya tehlikeli olduğu taktirde dairei belediye tramvayın işletilme emvarını geçici olarak tatile yetkili olacak ve imtiyaz sahibi bu yüzden bir tazminat talebine hakkı olamayacaktır.
- Tramvay hattı üzerinde veya boyunca mevcut olan inşaat veya vazolunacak olan boru ve lağım ve su mecraları işleriyle yapılacak imalat.
Şehr-i ayin, alay, resmi geçit vesaire.
- Ahalinin fevkalade izdihamı vukuunda belediye dairesi tarafından tramvayın işletilme emvarı mümkün mertebe az bir müddetle tatil edilecek ve eğer kabil ise üç gün evvel imtiyaz sahibine bilgi verilecektir.
- Tramvay işletme hakkını derhal tatil ettirmek hükümetin yetkisindedir.
İmtiyaz sahibi her zaman asayiş ve emniyeti umumiye için verilen ve verilecek olan evamire ve gidiş ve geliş hakkında belediye tarafından ittihaz edilen veya edilecek olan hükümlere göre muamele edecektir.
Otuz birinci Madde - Sahibi imtiyaz tariki ammede tesis edeceği mecralar için hendekler açtığı esnada gidiş ve gelişin ve selamet umumiyenin muhafazası zımnında yol ve belediye nizamatına aykırı hareket edecek ve yaya kaldırımları dahil olduğu halde yolları hak asliyesine tercih edecektir. Selamet umumiye veyahut tarik veya belediye muamelatının hüsnü ceryanı noktai nazarından Nafıa Nezareti"nce gösterilecek lüzum üzerine imtiyaz sahibi masrafı kendisine ait olmak şartıyla mecranın ortaya çıkacak aksamını mevzuen tadil edecek ve bundan dolayı bir tazminat talebine hakkı olamayacaktır. Tarik amme üzerinde bulunan emlak ve mebaniyenin mudhal ve mahrecinde eshab emlak tarafından tadilat icra edildiği taktirde imtiyaz sahibi dahi kendi müessesatı hakkında belediyenin teklif edeceği tadilatı kendi hesabına ifa edecektir.
Otuz ikinci Madde - Kudret elektrikiye ve su tevziinde ve tramvay ameliyatında nakillerin, boruların ve hatların güzergahında tesadüf olunacak atık su boruları, mecralar ve lağımların ve bunlara benzer sair müessesatın aynen ikası veyahut hüsnü suretle istimalini sektedar etmeyecek vecihle tebdil şekil ve mevki için sahibi imtiyaz masrafı kendisine ait olarak icap eden tedbirin ittihazına ve ameliyat lazımenin ifasına ve imalat mezkurenin kati tatilinden mütevellit zararların tazminine mecburdur.
Kırk üçüncü Madde - Sahibi imtiyazın istifa etmeğe mezun bulunduğu ücret nakliye zirde mahrur azami tarife ücreti ile tayin kılınmış olduğundan hükümet tarafından ruhsat mahsusa istihsal olunmadıkça zikrolunan azami tarife ücretinden fazla ücret istifa edilemeyecektir. Şirket tarife ücretince tenzilat icra edildikten sonra azami tarife ücreti tecavüz edilmemek ve Nafıa Nezareti"nden mezuniyet istihsal kılınmak ve keyfiyet bir ay mukaddem neşr ve ilan olunmak şartıyla tekrar tezyid olunacaktır. Şirket tarafından tarife ücretinden tenzili halinde dahi evvel emirde nezaretçe muamelei tasdike ifa olunacak ve keyfiyet üç gün mukaddem neşr ve ilan edilecektir. Hattın her hangi bir noktasından binilirse binilsin nüfus başına mebdaından muntehimesine kadar had azami olarak:
Birinci mevki kırk para,
İkinci mevki 20 para ücret alınacaktır.
Üç yaşına kadar olan çocuklar refakatinde bulunan yolcunun kucağında oturmak şartıyla ücretsiz olarak nakledileceklerdir. Üç yaşından yedi yaşına kadar olan çocuklar için nısf ücret alınacaktır ve beherine bir kişilik mahal tahsis olunacaktır.
Şu kadar ki bir bölümde iki çocuk bulunduğu taktirde ikisi bir yolcuya mahsus olan mevkiden ziyade mahal işgal edemiyecektir.
Yolcuların Zati Eşyaları
Yolcular ağırlığı on kilogramı geçmeyen ve hacmi diz üzerine yahut ayak arasına konmağa müsait olan zati eşya paketlerini ücretsiz nakletmeye hakları olacak ve işbu şartlara uygun olmayan yükler ticari eşya addolunup ona göre muamele edilecektir.
Kırk dördüncü Madde - Sahibi imtiyaz her ay tramvay işletilmesi ve tenvirat icrası vukuu elektrikiye furuhatını muamelatından vuku bulan bilcümle hasılat gayrı safiyeye muayyen bir cetvel tanzim ederek Nafıa Nezareti"ne ita edecektir. Bundan başka sahibi imtiyaz her ay ayda bir Nafıa Nezaretine yolcu nakliyatına dair istatistik cetvelleri ita edecektir. İşletme muamelatından husule gelen kafei netayici ve bilhassa her nevi hasılat ve marifeti muayyen mecmulen her sene tanzim kılınacak bir zabıta dahi ita eyleyecektir. Şu kadarki işbu muamelatın icrası sahip imtiyazın emvar dahiliyesine hükümetçe müdahale edebilmek hakkını asla tanzim edemeyecektir.
Kırk beşinci Madde - Tramvay hattının inşaatıyla işletme muamelatının kontrol ve muayene ve teftiş zımnında taraf hükümetten mensub memurin birinci mevki ve ifai vazife için seyahat eden telgraf idaresi memurini ve belediye çavuşları ve zabıta memurları ikinci mevki arabalarında ücretsiz nakil edileceklerdir.
Kırk altıncı Madde - Yüzbaşı rütbesine kadar olan zabıtan ve polis komiserleri birinci sınıf arabalarda ve askeri mektep ve mülkiye talebesiyle, baş çavuş dahil olduğu halde mezkur rütbeye kadar askeriye ve bahriye ve polis ve jandarmalar ikinci sınıf arabalarda seyahat edipte resmi üniformalarını veya hüviyet varakasını hamil bulundukları taktirde tatbik olunan tarife ücretinin nısfını tediye edeceklerdir.
Hazret padişahiye tevfiken Dersaadet"te teati olunmuştur.
21 Eylül 1329
Nafıa Nazırı Sahibi İmtiyaz
Osman Nizami Arzuoğlu Todoraki
Tercüme: Baki SARISAKAL
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder