Aşıklık geleneği bizde çok eskilerde kaldı, çeşitli
vesilelerle köylerde, kasabalarda insanların biraraya gelmeleri, birbirleriyle
iletişim kurmalarını sağlayan nedenlerden biridir aşıkların atışma anları ve
yerleri. Bunlardan aklıma gelen leb(dudak)değmez, dudağa bir iğne yerleştirilir
b,f,m,p,v harflerini kullanmadan elinde sazı ustalıkla birbirleriyle atışırmış
aşıklar. Eğer bu harflerden biri kullanılacak olursa; iğne dudağa batar
yenilmiş sayılır o aşık. Bir de palavra atışması yapılırmış ki; ortaya çok
ilginç bir konu atılır o konu üzerinden başlarlarmış atışmaya aşıklar.
Kastamonu'da böyle bir aşıklar gününde atışmanın söz konusu birinin manda
öbürününki ise öküzmüş tabi ki bu şenliklerde yemek de yenilecek, kazanlar
kaynayacak. Belli ki kış günü bir yandan eğlence bir yandan sofra, sofrada
tirit.
Aşıklardan biri alır sazı eline terennüm etmeye
başlar; Tiridine tiridine bandım bedava mı sandın para verdim aldım. Tabi ki bu
terennüm devam ederken arkasından kurulacak, kullanılacak cümleler düşünülür. “Manda
yuva yapmış söğüt dalına, Yavrusunu sinek kapmış gördün mü”... diyerek kinayeli
bir şekilde sazı da sözü de karşıya verir aşık. Öbürü de başlar çalmaya ve
söylemeye. “Sabahınan erken çifte giderken, Öküzüm torbadan düşmüş gördün mü” diyerek
sözü de sazı da aynen iade eder ve böylece atışma sürüp gider ta ki bir taraf
pes diyene kadar. Orada toplanan insanlar için ise müthiş bir eğlencedir o
anlar.
Kültürümüz zengindir, bizim unutulmuşları derlesek
dünyaya bedeldir. Bundan sebeptir ki yıllardır dillerden düşmeyen ezgiler,
sözler çıkmıştır o esnada o gelenekten o gönüllerden. Geçen hafta başında Şakir
Demirci tirit organizasyonu düzenledi o geceye ben de katıldım.Tirit lezizdi
sohbette tiritten akşamın konusu da palavra atışması değildi o yüzden ortaya
bir edebiyat çıkmasa da hoş bir anı kaldı. Böylesi bir lezzeti bizlere
tattırdığı için Şakir Demirci'ye sonsuz teşekkürler.
Doyasıya tiride ekmek bandırdık, içimden de meşhur
Kastamonu türküsünü mırıldandım durdum.
/Vehbi TEZCAN
17.02.2013
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder