Yatırım programları, kamunun yol haritasıdır,
tasarrufların yasal dayanağı, meşruiyet belgesidir. Devlet o haritanın dışına
çıkamaz, fasıllar arası yasal ve sınırlı kaydırmalar hariç, programda yer
almayan bir yatırıma kaynak aktaramaz, ayrılan kaynağı artırıp eksiltemez.
Bir buçuk ay kadar önce bir bakan geldi Samsun’a,
törenler düzenlendi, nutuklar sıkıldı ve sanal temeller atıldı. Samsun halkına
birkaç yüz milyonluk yatırım müjdeleri verildi. Yatırım programını bilmeyen ya
da ona bakmayan birisinin duyduklarına sevinmemesi mümkün değil. Ancak, siyasi
söylemin tersine 2013 Yılı Yatırım Programı ne yazık ki Samsun’a fazla bir
vaatte bulunmuyor. 2013 için ayrılan bütçe; bırakın birkaç yüz milyonu bir yüz
milyonu bile zar zor geçebiliyor. İçlerinde yeni bir tek yatırım yok, hepsi
geçmişten gelen eski yatırımlar; çoğu da 2000 öncesinden; yatırım denilen
bunların tamamlanmasından ibaret. Yatırımlarda ağırlık Devlet Su İşleri ve
Karayolları Genel müdürlüklerinin devam eden projelerinde.
DSİ programında yer alan Bafra Sulama Projesi
1990’da başlamış, 2016’da bitecek. Bugüne kadar 349.727.000 TL harcanmış, bu
yıl da 26.000.000 TL ödenek ayrılmış. Bitmesi için daha yaklaşık 200.000.000
TL’ye ihtiyaç var. Bu ayrılan kaynakla ve bu hızla 2016’da bitmesi hayal gibi.
Çarşamba sulama projesi ise Bafra’dan bir yıl sonra(1991’de) başlamış ve bir
yıl sonra (2017’de) bitecek. Ona ayrılan kaynak daha az, 10.000.000 TL. Ama
harcanması gereken para Bafra’dan çok çok fazla! Proje 945. 000.000 TL’ye
çıkacak. Bu yıla kadar 201.342.000 harcanmış; daha 744.000.000 TL’ye ihtiyaç
var. Bu yıl ayrılan ödenek sadece 10.000.000 TL. Eğer böyle giderse Çarşamba
Ovası sulama projesi inşallah 74 yıl sonra tamamlanır! Tabii, ortada sulanacak
ova ve su tutacak bir baraj kalırsa. 181.507. 000’ye çıkması ve 2015’te bitmesi
hedeflenen Ladik/Derinöz projesine bu güne kadar 134.764.000 TL harcanmış, bu
yıl da 5.000.000TL ödenek konulmuş. Bu DSİ’nin projeleri arasında en eski
olanı, ta 1986’ya gidiyor başlangıcı. Vezirköprü projesi bitime en yakın olanı.
1993’te başlayan proje 2014’te bitecek. 293.051.000 TL’ye çıkacak, bugüne kadar
272.051.000Tl harcanmış, bu yılki
ödeneği de 20.000.000Tl. Ödenek,
ihtiyacı karşılıyor.
DSİ’nin envanterinde bir ilginç proje daha var.
Samsun/19 Mayıs projesi. En yeni proje bu. 2011 tarihli, 185.538.000 TL’ye
malolacak ve 2017’de bitecekmiş. Ama bugüne kadar henüz bir kuruşluk bir
yatırım yapılmamış, bu yıl da sadece 1.000 liralık bir ödenek konmuş! 19 Mayıs
İlçesi’nde bir proje daha var; o da yeni bir proje, içme suyu projesi. 2012’de
gündeme gelen proje 144.583.000’ye malolacak ve 2016’da bitecekmiş. Ancak
bugüne kadar harcanan bir kuruş para yok. Bu yıl için bütçeye konan ödenek ise
100(evet sadece yüz) TL. Belli ki, bu iki proje de Sayın Suat Kılıç’ın grup
başkanvekilliği ve bakanlığının getirdiği güçle oluşturduğu şahsi projeler.
Siyasi ödülü de takip yükü de kendisine ait.
T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü yatırımlarında
durum farklı değil. Samsun Şehir Geçidi, Samsun-Ünye(Ordu), Samsun
Amasya(Merzifon-Kavak), Samsun-Kavak ve Samsun-Yakakent yol çalışmalarının
hepsi geçmiş yıllarda başlamış ve gelecek yıllara sarkan işler. Bu beş
yatırımdan dördü 1992-97 arasında bir tanesi de 2001’de başlamış. Aksama
olmazsa biri 2013’te, biri 2014’te, üçü de 2016’da bitecek. Ayrılan toplam
ödenek 49.778.000 TL. Zamanında tamamlanmalarında pek bir problem gözükmüyor.
Bu iki kurumun dışında iki yeni sağlık yatırımı var
programda. Sağlık yatırımlarından birisi Samsun Akıl ve Ruh Hastalıkları diğeri
de Çarşamba Devlet Hastanesi Ek Bina yatırımı. Ruh ve Akıl Hastalıkları
Hastanesi'nin inşasına 2009’da başlanmış, bugüne kadar 26.540.000 TL harcanmış,
bu yıl da 9.560.000TL ödenek konulmuş. Hastane bu yıl bitecek. Çarşamba Devlet
Hastanesi Ek Bina yatırımının 1915’te bitmesi hedefleniyor. 31.000.000 TL’ye
malolacak projeye bugüne kadar sadece 2.000.000 TL harcanmış, bu yıl da yine
2.000.000 TL ayrılmış. Bu ödenek miktarlarıyla 2015’te nasıl bitecek, anlamak
mümkün değil.
2013 yılındaki kamunun yatırım yol haritası bu. Bu
haritadan ne kalkınma çıkar ne üretim ne istihdam ne de iş ve aş. Atasözüdür
lafla peynir gemisi yürümüyor. Ve her geçen gün geriye giden bu kent; yatırım, yatırımlar
da ödenek bekliyor.
29.03.2013
/Osman KARA
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder