16 Mayıs 2012 Çarşamba

Samsunda İki Müftü

Dünkü yazımızda din adamlarının Milli Mücadele\deki tutumlarından bahsetmiş ve Samsunun yüz akı iki din adamını bugün anlatacağımızı yazmıştık.

Her mezhepten ve her meslekten hainle kahramanın, işbirlikçiyle millicinin aynı coğrafyada karşı karşıya geldiği o karanlık günlerde Samsunda iki gerçek din adamı vardır ki, ikisi de Milli Mücadele\den yanadır, ikisi de milli egemenlik ve tam bağımsızlık için Ankara Fetvasının altına imzasını atmaktan, mührünü basmaktan bir an bile perva etmemiştir. Hani şu, İstanbuldaki hain Esseyit Dürrizade Abdullah Fetvası\na karşı Milli Mücadelenin dinen caiz ve her Müslümana farz bir cihat olduğunu ilan eden Ankara Fetvası var ya, işte odur bahse konu olan fetva.

Samsunun yüz akı bu iki din adamından birisi o yılların Samsun Müftü Vekili Yusuf Bahri(Uğurlu) Efendidir. Bu toprakların çocuğudur, Badırlı Köyü'nden Tosunoğlu Mustafa Ağanın oğludur. Fatih Medreselerinde yetişti, Fatih ulemalarından icazetler aldı, Samsunda uzun süre çeşitli medreselerde müderrislik yaptı, 30 Ocak 1919da vekaleten Samsun Müftülüğü\ne atandı. Milli Mücadele başlayınca bir an tereddüt göstermedi, o saflara katıldı ve Ankara Fetvasının altına imzasını koydu, mührünü bastı. 1938de Samsun Müftüsü olarak görev yaparken vefat etti. Şimdi Seyyit Kutbiddin Camii çevresindeki kabrinde ebedi uykusunu uyuyor. Uğurlu soyadını taşıyan ailesi bu kentte onun bıraktığı büyük manevi mirasın gururuyla yaşıyor.

Bu toprakların yüz akı bir diğer din alimi de Havza Müftüsü İsmail (Daniş) Efendidir. Yusuf Bahri Efendi bu topraklarda doğmuştu, vatansız kalmanın ne demek olduğunu bilmezdi, vatan kaybetmenin dramını yaşamamıştı. İsmail (Daniş) Efendi ise Kafkasyada doğmuş, ecdat topraklarını kaybetmenin acısını yaşamıştı. O şimdi sahiplendiği bu ikinci vatanının kurtuluşu için ayağa kalkıyordu. Havza Müftülüğü\ne zaferden sonra da devam etti. 24 Temmuz 1939da Diyanet İşleri Başkanı Rıfat Börekçi tarafından takdirname ile ödüllendirildi. Havza Müftüsü olarak 26 Ağustos 1940da Amasya'da vefat etti.

Samsun\la ilgisi yoktur ama yeri gelmişken söylemeden geçemeyeceğim, yazmadan duramayacağım, Ankara Fetvasının altına mührünü basanlardan birisi de İskilip Müftüsü İsmail Hakkı (Ünal) Efendidir. Merak ederim, böylesine yiğit bir evladı dururken; birilerinin İskilip adına Atıf Hoca gibi bir işbirlikçiyi öne çıkarmalarının arkasında hangi düşünce yatar?

Milli Mücadele\nin isimsiz kahramanları, ne dün o kan ve ateş arasında korkmadan öne atılırken bir şeyler beklediler ne de bugün Hakkın huzurunda ebedi hayatlarını sürerken bir şeyler bekliyorlar. Onlara verecek bir şeylerimiz de yok, bir \Fatiha\dan başka… Bari onu esirgemeyelim… Nur içinde yatsınlar…

/Osman KARA
16.05.2012

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder