/ Rasim Efendioğlu
Hani bir söylem var balıklar suyun içinde, nasıl bir nimetin içinde olduklarının farkında olmazlar, diye. Evet, bizler de bu güzelim dünyada yaşarken bu dünyanın kıymetini bilmeyiz. Bilmeyince de gereken biçimde yararlanamayız. Elimizdeki olanakları bilirsek onlardan yararlanırız.
Samsun'u Samsun’a gelmeden de tanıyabiliriz, tanıdık da tanıyorlar da. Ancak yeterli mi? Hayır yeterli değil. Değil dışından tanımak, uzaktan tanımak orda doğup büyüyenler, orda yaşayanlar bile Samsun’u yeterince tanımaz, bilmez. O halde bir yeri tanımak için bir çaba gerekir, bakmak yeterli değil görmek gerekir, Oturduğunuz evin kaç odası olduğunu, bahçesini, balkonunu bilmezseniz o evde nasıl yaşarsınız. Bahçeniz var, bu bahçede ne yetişir, nasıl yetişir bilmezseniz o bahçe ne işe yarar.
Samsun'u Türkiye’nin neresine giderseniz gidin herkes az çok tanır. Tanır da nasıl tanır? 19 Mayıs 1919 Samsun. İlk akla gelen bu. Peki, nedir 19 Mayıs, niçin Samsun? ve geldiniz Samsun'a baktınız sağa sola, solumaya başladınız havasını, içtiniz suyunu. Tanımaya başladınız. Karayolu var, deniz yolu var, hava yolu var ve belki çoğunuz bilmez demiryolu da var. Yani ulaşım olanakları çok geniş. Kent büyük. Karadeniz Bölgesinde tek "Büyük Şehir". Karadeniz Bölgesi dağlık engebeli bir bölge, dağlar denize paralel uzanır bir set gibi, ya Samsun da... Samsun da ülkemizin en büyük iki ovası, dağlar alçalmış yol vermiş Anadolu’ya. Ne yetişir bu topraklarda. . Hemen hemen bu ülkede ne yetişirse hepsi yetişir burda. İster hayvancılık yapın, ister meyve yetiştirin, Kızılırmak, Yeşilırmak toplamış Anadolu’nun en verimli topraklarını yaymış Bafra ve Çarşamba deltasına. Efe yapmış Samsun'lu kentler kurmuş bu verimli toprakların üzerine, hava alanları kurmuş üzerine. Salt Samsun da mı yo Anadolu’nun her yanında bu çarpıklık var. Dünyanın en verimli topraklarına sahibiz, bu olanağı kullansak dünyayı doyururuz da kendimizi bile doyuramıyoruz. İşte bunun tipik bir örneği Samsun.
Samsun ne zaman kuruldu, bu topraklarda kaç yıldan bu yana insan yaşar? Hemen diyebiliriz ki Hz. Âdem eğer bu topraklarda yaratılmadıysa ilk oğullarından biri mutlaka bu topraklara gelmiştir. Yani ilk insandan bu yana bu topraklarda insan yaşar. Yaşar da ne yapar. Atadan dededen gördüğü ile kıt kanaat yaşar gider.
Bu topraklarda kültür ne âlemde? İlk insan dedik ya! Kültür de insan ürünü ya!.. O halde Samsun’da büyük bir kültür birikimi var. Öyleyse çıkın bakın ne kalmış? Yemiş bitirmişiz hain bir mirasyedi gibi. Kentte taşınmaz kültür varlıklarından neler kalmış. Yok, yok öyle binlerce yıl geriye gitmeyin de yüzyıllık eserler bile yok edildi ediliyor. Müzeleri var, bulgular orda sergileniyor. Gezdiniz mi, gördünüz mü? Sadeleştire sadeleştire ne kaldı. Bir bilgi tahtasında "Samsun tarihini teleferikten görün" yazıyor. Binin teleferiğe görün Samsun Tarihini... Ondan sonra konuşalım. Yaptıklarımızı öve öve bitiremiyoruz da ne yaptık Allah askına.
Ya turizm... Samsun da nasıl. Samsun da şifalı sular var, deniz var yayla var, Lâdik’te Akdağda dört ay kar var kaynak için de... Cümlelerimin sonunu getiremiyorum, siz tamamlayın cümlelerini. Kaç tane beş yıldızlı otelimiz var var olanların doluluk oranı nasıl?
Samsun’a geldiniz, yaşamaya başladınız, Samsun'u tanımak istiyorsunuz. Alın il haritasını, kent planını inceleyin birkaç gün ve varsa olanağınız gezin görün, görün diyorum BAKIN demiyorum. Çünkü bakmak ayrı görmek ayrıdır.
Samsun Karadeniz Bölgesinin İZMİR'İ. Ancak kent yaşamına bakın, kültürel etkinliklere bakın, turizmine bakın, tarımına, sanayisine bakın benziyor mu? Efendim Samsun ihmal edilmiş. Kim ihmal etmiş, kim yemiş hakkını Samsun'un? İstanbul’da Samsunlu iş adamı, Bursa’da Samsunlu iş adamı, İzmir’de Samsunlu iş adamı ve Samsun’da da başka illerden girişimciler, iş adamları bir şeyler yapmaya çalışanlar. Peki, onlara hangi gözle bakılmış? Samsun'un öz evlatları Samsun'a sahip çıkmıyor ya... Bunlar kimler. Amisoslardan kalanlar (Terme) Amazonlardan kalanlar. Baktım da kimsenin kimliğinde bunlar yazmıyor, bunlar nereye gitti.
Beyler bu dünya hepimizin, bu topraklar bizim ve hele hele yüzyıllarca şehitlerimizin kanları ile suladığımız bu topraklar hepimizin. Doğulu, batılı, güneyli kuzeyli, bozalım üzerimize oynanan oyunları sızlatmayalım atalarımızın kemiklerini.
Samsun'u da yurdumuzu da iyi tanıyalım iyi değerlendirelim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder