/ Mümin YILDIZTAŞ
Türk Milli Mücadele tarihini anlatan eserlerin hemen hemen tümü Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'dan Havza'ya gitmek üzere ayrıldıktan sonra uğradığı bir köyden bahsederler. Paşa, burada bir süre istirahat etmiş, köyün ileri gelenleri ile fikir alışverişinde bulunmuş, karşı yamaçlarda Rum çetecileri tarafından yakılan Türk köylerini izlemek durumunda kalmıştır. Köylülerle memleket meselelerini konuşurken Anadolu halkının işgalcilere ve işbirlikçilerine karşı azim ve kararlılığının ışıklarını da yine ilk bu köyde görme imkanı bulmuştur.
Yakın zamanlara kadar "Badırlı" adı ile bilinen bu köy, artık resmi kayıtlarda "Ataköy Mahallesi" olarak zikredilmektedir. Bundan yirmi- otuz sene sonra ise, insanlar Atatürk'ün ziyaret ettiği Badırlı Köyü'nün ismini sadece tarih kitaplarında bulabilecekler, Badırlı istikametini gösteren ne bir tabela ne de bir güncel kayıt kalmamış olacaktır. Çünkü Badırlı, artık Türkiye'deki yüzlerce "Ataköy"den biri olmuştur.
Bu isim değişikliği, '80 ihtilalcilerinin "kırk yıllık Kâni'yi, Yani yapma" sevdalarının bir neticesi idi. Hatırlayanlar vardır; o yıllarda bir çok köy, kasaba hatta kaza merkezlerinin adları bir takım uyduruk isimlere tahvil edilmişti. Bu baylar öyle hızlıydılar ki, öz be öz Türkçe köy isimlerini bile anlamını bilmediklerinden Türkçe olmadığı gerekçesiyle bir çırpıda değiştirebilmişlerdi. Maalesef bizim Badırlı da o yıllarda bu furyadan nasibini alan köyler arasına girdi. Oysa Badırlı, en az 500 yıllık Türkçe isimli bir Türk köyü idi. Osmanlı Devleti'nin 1530 senesi kayıtlarında bu köy, buna yakın bir şekilde teleffuz ediliyordu. "Bedirli" ve "Aşağı Bedirli" olmak üzere iki mahallesi olan köyde, 10'u Aşağı Bedirli de olmak üzere 37 hane bulunmaktaydı (bak: 387 Numaralı Muhasebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara 1997, s. 660).
Badırlı Köyü adının yakın tarihimizde yer almasını sağlayan ikinci bir unsur da, köyün yetiştirmiş olduğu değerli din adamı Yusuf Bahri (Uğurlu) Efendi vesilesiyledir. Yusuf Bahri Efendi, Samsun Müftü Vekili olarak görev yaptığı bu yıllarda, Milli Mücadele aleyhine İstanbul Hükümeti'nin şeyhülislamı tarafından verilen fetvaya karşı, Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi önderliğinde çıkartılan karşı fetvaya imza koyan değerli din adamları arasında yer almıştır.(Bak:Hakimiyet-i Milliye Gazetesi, 5 Mayıs 1336, No: 27.) 1938 yılında vefat eden Yusuf Bahri Uğurlu, vefatına kadar Samsun Müftülüğü'nü yürütmüştür.
Son düzenlemelerle köy vasfını yitirip şehrin bir parçası haline gelen tarihimizin bu önemli köyünü ziyaret eden Gazi Belediye Başkanı Süleyman Kaldırım, “Bu mahallemizin tarihî bir özelliği var. Kurtuluş mücadelesinin başladığı bir mahallemizdir. Halen o anın tanıklarının yaşadığı mahallemize yapılabilecek her türlü çalışmayı yapmaya hazırız” ifadelerini kullanmıştır. (Bak: http://www.gazi-bld.gov.tr/haber.asp?haber_id=9952&kategori=8)Atatürk'ün )
Sayın başkan bu mahalleye hakikaten bir hizmet yapmak istiyorsa buranın adını eski haline getirmekle başlamalıdır. Belki de bu iş kendi yetkisinde olmayabilir; ama girişimleri mutlaka etkili olacaktır. Bu tarihî Türk köyü bundan böyle" Badırlıköyü Mahallesi" olarak tescillenmelidir.
Selam ve sevgilerimle,
Badırlı Köyü Hakkında Bkz;
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder