TÜBİTAK, her yıl “Ortaöğretim
Öğrencileri Arasında Araştırma Projeleri Yarışması” düzenlemektedir. on
yıllarda yaygınlaşan ve gelenekleşen bu yarışmalarda çeşitli dallarda bazen çok
ilginç konular yarışma konusu olabilmektedir. Bu tür projelerde önemli olan
öğrencileri hayatın içine çekmek ve geleceğe yönelik düşündürmek ve sorunlarla
yüzleştirmektir. Canik Kültür Merkezi’ne yolunuz düşer ve Canik İMKB Anadolu
Lisesi’nin standına uğrarsanız, “MEMLEKET ÖZLEMİYLE KAVRULAN “MÜBADELE
VURGUNLARI” başlıklı tarih projesini göreceksiniz.
Projeyi, tarih öğretmeni Sn. Elif Menteş’in
danışmanlığında Canik İMKB Anadolu Lisesi 10. sınıf öğrencilerinden Leyla Erdal
ile Nur Sena Çevik hazırlamış. Projenin amacı, “yasal bir kararla gerçekleşen
mübadele kavramının tanınması, mübadillerin yıllarca çektikleri zorlukların ve
yaşamlarının anlatılmasıdır.” Olay, 1923 yılından sonra ortaya çıkmış ve yüz
binlerce insanımız kendi öz yurtlarından zorla koparılmışlardır. Onlar,
yaşadıkları topraklarda hiçbir zaman bir Ermeni ya da Rum gibi ihanet etmiş
değillerdir. Bulundukları yerlerde, güç
ellerine geçtiğinde komşularını ya da gayrimüslimlerin yaşadıkları yerleşim
yerlerini ateşe vermemişler, yağmalamamışlar ve katliam yapmamışlardır.
Bu insanlar, yerlerinden yurtlarından
ayrılmak zorunda kalıp ana vatanlarına dönerlerken birçok olumsuzluklarla
karşılaşmışlar, yağmalanmışlar ve katliamlara uğramışlar, göç sırasında uzun
bekleyişler sonucu bazı hastalıkların ve açlığın kurbanı olmuşlardır. Canik
İMKB Anadolu Lisesi öğrencileri bunların bir kısmını anlatırlarken, biraz da
mübadillerin geleneklerine, aile yapılarına, yemek kültürlerine, kullandıkları
ağız ve şivelerine, hatta batıl inançlarına yer vermişlerdir.
Projede, “Mübadillerde Batıl
İnançlar” başlığı altında
bazı inanç ve gelenekler verilmiştir. Ancak bunların tümünün batıl olduğu
söylenemez. Örneğin; “ Sol ayakla ilk adım atılmaz, yataktan sağ taraf ile
kalkılır” gibi. Bilindiği gibi Sünnetin şekillendirdiği yaşamı benimseyen
Müslüman toplumlar için “ sağ elin ve sağ ayağın “ farklı anlamları vardır. Sağ elle
yemek yemek, belirli mekânlar hariç sağ ayakla ilk adımını atmak gibi
alışkanlıklar söz konusu sünneti yerine getirme gayretinin tezahürüdür.
Bir başka örnek de ,”kapı eşiğine
oturulmaması ya da cuma saatinde iş yapılmaması “ gibi gelenek ve
göreneklerdir. “Kapı eşiğine oturulmaması” nın nedeni tıbbidir. “Cuma saatinde
iş yapılmaması( erkekler için)” emri
ise dinidir. Cuma Suresi’nin 9. Ayet-i Kerimesi ezan okunup cuma namazı
bitinceye kadar erkeklerin iş yapması yasaklanmıştır. Çünkü o saatte cuma
namazı kılma saatidir. Sevgili Leyla ve Nur Sena öğrencilerimizi
imkânsızlıklara ve karşılaştıkları sorunlara rağmen böyle bir proje
çalışmalarından dolayı kutluyor, gelecekte daha büyük projelere imza
atacaklarına inanıyoruz. Selam ve sevgi ile…
20.05.2013
/Mustafa GENÇ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder