Tarihi Kent Samsun Ve Kent Müzesi

Samsun’un Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz’ın Tarihi Kentler Birliği Başkanı yapılması üzerine Samsun’un tarihi bir kent olmadığını iddia ettiğim bir yazım yayınlanmıştı. Ki; Kale duvarları üzerine bina yapılan bir şehrin Belediye Başkanı Tarihi Kentler Birliği Başkanı olsa ne olur, olmasa ne olur. Turgay Sözen ve Musa Orhan benim bu görüşüme itiraz etmişlerdi. Musa Orhan aradı dün, ‘’Bir çay içelim mi Abi seninle’’ dedi. Musa Orhan, Yerel Tarih ve Kültür Derneğinin yöneticilerinden birisi olduğu gibi, Samsun tarihi üzerine kafa yoranlardan biridir.

Musa’yı iyi tanıdığımı düşünürdüm, ama bu son sohbetimiz sırasında bu iş için sadece kafa yormadığını, dernek olarak hatırı sayılır ölçüde para da harcadıklarını öğrendim. Samsun’la ilgili 80 bin dolayında doküman derlemişler mesela. Bu nedenle de Samsun’un tarihi bir kent olduğunu iddia ediyor Musa Orhan. Ben de diyorum ki; Samsun bir beton yığınına dönüşmüş. Bu şehrin neresi tarihi?

‘’Sana itirazım bu görüşün için değil’’ dedi. ‘’Haklısın’’ diye ekledi sonra. Musa Orhan, Samsun’da tarihi dokunun bilerek yok edildiğini ve bu dokunun gizlendiğini iddia ediyor. ‘’Mesela, sen Samsun Kent Müzesini çok beğeniyorsun ya. O müze falan değil’’ diyor.

Müze denilen binadaki eser sayısının 100, yada 150 kadar olabileceğini, oysa bir dernek olarak kendilerinin 80 bin parça dokümanı toplarken belediyenin 100-150 eserle kalmış olmasını bu iddiasını kuvvetlendirdiğini söylüyor. Bu iddiasını çarpıcı bir örnekle de dile getiriyor. ‘’Kent Müzesi adı verilen binada Samsun basını ile ilgili dokümanlarda var. Ama bulabildikleri en eski eser 1970 yılındaki ticaret gazetesi ile ilgilidir. Oysa Samsun’un ilk gazetesi Aksiseda’dır ve o da 1908 yılında kurulmuştur’’ diyor.

Mesela 1918 yılında çıkan Ahali Gazetesinin ve yine 1918’de çıkan Işık Gazetelerinin örneklerini de bulmanın mümkün olduğunu söylüyor. Musa ile konuşurken Samsun Basın Tarihi ile ilgili yeni bir şey daha öğreniyorum. Mustafa Kemal, 1919’da Samsun’a gelişinin ardından sırf Milli Mücadeleye destek vermek amacıyla Rehber adında bir gazetenin yayınlandığını ve Samsun sokaklarına bildiri gibi dağıtıldığını öğrendim.

Musa Orhan’ın da yöneticileri arasında olduğu Yerel tarih ve Kültür Derneğinin elinde Samsun ile ilgili toplanan bu 80 bin dolayındaki doküman arasında bu gazetelerin örnekleri de varmış. Samsun’da bir Kent Müzesi varsa bu bilgiler o müzede olmalıdır. Samsun Kent Müzesini beğendiğimi söylediğim bir yazı yazmıştım. Musa Orhan’la konuşunca kendimden utandım. Müze kurulurken sizden yardım istenmedi mi?  diye sorduğumda çok çarpıcı bir bilgi verdi bana Musa Orhan. Yerel Tarih ve Kültür Derneği, ‘’Müzeyi biz işletelim, size kira da ödeyelim’’ diye teklifte bulunmuş. Bu teklifleri kabul edilmediği gibi belediye, müzeyi işletmesi için NDR adlı bir firmaya vermiş.

Durumu Büyükşehir Belediyesi Kültür Müdürü Necmi Çamaş’a sordum. Çamaş, bu konudaki soruma açık yüreklilikle şu cevabı verdi: ‘’Dernek bizden kendi müzesini kurmak için yetki istedi. Oysa biz bu konuda tecrübesi olan bir firmayla çalışmak istedik. Bu konuda ihale açtık. İhaleye bazı firmalar girdi. NDR en tecrübeli firmaydı. Birçok kente müze işletiyor. Biz onlardan personel istihdamı için hizmet satın alıyoruz’’ Bu konuda tartışmanın bu yazılanlara bitmeyeceğini biliyorum. Taraflar arayıp itirazlarını da söyleyeceklerdir.

Ama benim aklımda hala Musa’nın dile getirdiği eksiklikler var. Mesela Aksiseda’nın kurucusu olan ve Samsun’da Belediye Başkanlığı yapmış Şefik Avni Özüdoğru’nun Samsun Kent Müzesinde bir fotoğrafı neden yok merak ediyorum. Bu eksiklik te Musa Orhan’ın iddialarını güçlendiriyor gibi. Ne dersiniz

/Ragıp GÖKER

06 Haziran 2014

http://www.kuzeyhaber.com/kose-yazisi.asp?KY=1397&KoseYazisi=tarihi-kent-samsun-ve-kent-muzesi